Χειρόγραφα Γ.Λ.

Στη μεγάλη αυτή ενότητα εντάχθηκε το μεγαλύτερο μέρος των χειρογράφων του Γ. Λαμπάκη, ένα υλικό που για την τακτοποίησή του απαίτησε πολύ κόπο αν όχι και φαντασία.

Το υλικό τακτοποιήθηκε σε 19 φακέλους με βάση κριτήρια θεματικά και μορφολογικά.

Πρόκειται κυρίως για

  • Ιστορικές Μελέτες
  • Αρχαιολογικές Μελέτες
  • Αδιαμόρφωτες Εργασίες
  • Μαθήματα
  • Σημειώσεις διαλέξεων
  • Θέματα Λειτουργικής
  • Υμνογραφικά Θέματα
  • Διεκκλησιαστικά
  • Κρίσεις-Διαξιφισμούς
  • Λόγους (περιστατικούς, επιμνημόσυνους κ.λ.π)

 Υπό τους βασικούς αυτούς τίτλους και άλλους συναφείς καταχωρήθηκαν, αφού εντοπίστηκαν, 386 κείμενα . Άλλα από αυτά θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν αρθρίδια, ενώ
άλλα φθάνουν τις δεκάδες σελίδες.

Το υλικό αυτό αντικατοπτρίζει με ενάργεια την πολυσχιδή προσωπικότητα του δημιουργού του: Οι επετειακοί λόγοι και τα κηρύγματα σε ναούς της Μικράς Ασίας μας δίνουν τον Λ. θεολόγο-ιεραπόστολο, οι αρχαιολογικές εργασίες τον ιεραπόστολο του σεβασμού προς το χριστιανικό παρελθόν. Ανάμεσα στα χειρόγραφα συναντούμε την προσπάθεια για σύνταξη ενός Λεξικού Λειτουργικών Όρων και τα πρώτα δοκίμια μιας διορθωμένης έκδοσης της Σύνοψης να συμβαδίζουν με μια εργασία για τον Θεόφιλο Καϊρη, τον γνωστό Θεοσοφιστή φιλόσοφο της Άνδρου.

Μια παρατήρηση: Από το πλούσιο υλικό της κατηγορίας αυτής –της κατηγορίας Χειρόγραφα Γ. Λαμπάκη- τα κείμενα που έχουν πιο συγκροτημένη μορφή θα πρέπει μάλλον να τα θεωρήσουμε ως ήδη δημοσιευμένα. Δέκα χρόνια μετά το θάνατο του Λ. στο βιογραφικό του σημείωμα που συνέταξε ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος γίνεται λόγος για περίπου 300 μελέτες που δημοσιεύτηκαν κυρίως στα φύλλα Σιών , Εβδομάς και στα ΔΧΑΕ (από του 1892). Προφανώς στο Αρχείο συναντούμε μια πρώτη χειρόγραφη τους εκδοχή.

Βεβαίως δεν αποκλείεται το αρχείο να περιλαμβάνει και ανέκδοτο υλικό. Ανέκδοτη, επί παραδείγματι , είναι η σχεδόν ολοκληρωμένη εργασία του για την προσωπικότητα του Θ.Καϊρη, εργασία εκατοντάδων σελίδων στην πρόχειρη της αυτή μορφή. Χρήσιμη για την ιστορία της έρευνας για τον Καϊρη – δεν φαίνεται να έχει σήμερα άλλο ενδιαφέρον.

Σημειώνουμε επίσης κάποιες Υμνογραφικές απόπειρες του Λ., μια σειρά ύμνων προς τον άγιο Δημήτριο που γράφτηκαν ειδικά για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους.

Στην ενότητα αυτή εντάχθηκαν και τέσσερις μεγάλοι φάκελοι συγκροτημένοι από τον ίδιο τον Λ. Πρόκειται για τους φακέλους Όσιος Λουκάς, Δαφνί, Ρωσική Εκκλησία και Ευαγγελικά. Οι τρεις πρώτοι οι σχετικοί με μνημεία, ακολουθούν τη λογική του «Αρχείου Μνημείων», είναι όμως πλουσιότεροι και επιπλέον περιλαμβάνουν και στοιχεία από άλλες πηγές: δημοσιεύματα, αλληλογραφία σχετική με τα μνημεία, αντίγραφα επισήμων εγγράφων. Ο φάκελος Ευαγγελικά περιέχει υλικό γύρω από τα γνωστά γεγονότα, τα σχετικά με την νεοελληνική μετάφραση του Ευαγγελίου. Περιέχει πρωτότυπο υλικό, επιστολές και σημειώσεις κατά την εξέλιξη των γεγονότων. Ο Λ. πρέπει άλλωστε, να έζησε τα Ευαγγελικά από πολύ κοντά, όχι απλώς σαν θεολόγος αλλά σαν γραμματέας της βασίλισσας Όλγας, η οποία, ως γνωστόν, έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ αυτά.

 

Νικόλας Φύσσας,
Αρχαιολόγος, Dr. Βυζαντινής Αρχαιολογίας

 


Σημείωση: Το Αρχείο Οικογένειας Λαμπάκη, σας επιτρέπει να βλέπετε, να αντιγράφετε και να εκτυπώνετε υλικό το οποίο δημοσιεύεται σε αυτόν τον ιστότοπο, με την προϋπόθεση ότι το υλικό: (α) προορίζεται μόνο για προσωπική χρήση και όχι για εμπορικούς σκοπούς, (β) δεν αλλάζει ή μετατρέπεται κατ΄ οιονδήποτε τρόπο και (γ) διατηρεί καταφανώς όλα τα σήματα Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας (copyright) στην ίδια μορφή με το πρωτότυπο. Όλα τα περιεχόμενα του ιστοτόπου προστατεύονται από το ν. 2121/1993 περί Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Εκτός και αν δηλώνεται ρητά, κανένα τμήμα πληροφορίας από αυτόν τον ιστότοπο, δεν επιτρέπεται να αναπαραχθεί σε καμία μορφή ή με κανένα μέσο, χωρίς την προηγούμενη γραπτή άδεια από το «Αρχείο Οικογένειας Λαμπάκη».

Skip to content