Σαν ένα ταξίδι στον χρόνο μέσα από τον φακό μιας οικογενειακής παράδοσης, παρουσιάζουμε μια εξαιρετική συλλογή φωτογραφιών από τον Νικόλαο Λαμπάκη, απόγονο του διακεκριμένου φωτογράφου Ιωάννη Δ. Λαμπάκη. Φαίνεται πως η αγάπη για την τέχνη της φωτογραφίας πέρασε από γενιά σε γενιά, και ο Νικόλαος Λαμπάκης, με ευαισθησία και αφοσίωση που θυμίζει τον θείο του, Γεώργιο Λαμπάκη, κατέγραψε τοπία και αρχαιολογικούς θησαυρούς της Κρήτης σε περιόδους που έχουν πλέον περάσει στην ιστορία.
Εδώ, σας προσφέρουμε μια πρώτη γεύση από τις επισκέψεις του στο Ηράκλειο, πιθανότατα στιγμές χαλάρωσης και ανακάλυψης, καθώς και στα εμβληματικά αρχαιολογικά μνημεία της Γόρτυνας και της Αγίας Τριάδας. Σύντομα, θα εμπλουτίσουμε αυτή τη συλλογή με μοναδικές εικόνες από τη Φαιστό, ολοκληρώνοντας ένα φωτογραφικό πανόραμα της αρχαίας Κρήτης μέσα από την προσωπική ματιά του Νικολάου Λαμπάκη.
Αυτή η συλλογή δεν είναι απλώς μια σειρά φωτογραφιών, αλλά μια σχολαστική καταγραφή που αναδεικνύει την ομορφιά του τοπίου και την επιβλητικότητα των αρχαιολογικών χώρων, προσφέροντάς μας μια πολύτιμη μαρτυρία του παρελθόντος.
Λίγα λόγια για τους αρχαιολογικούς τόπους
Η Γόρτυνα ήταν μια από τις σημαντικότερες και ισχυρότερες πόλεις της αρχαίας Κρήτης, με μακρά και πλούσια ιστορία που εκτείνεται από τη Μινωική περίοδο έως και τα πρώτα χριστιανικά χρόνια. Βρίσκεται στη νότια κεντρική Κρήτη, στην εύφορη πεδιάδα της Μεσσαράς, κοντά στη σημερινή Αγία Βαρβάρα.
Σήμερα, η Γόρτυνα είναι ένας σημαντικός αρχαιολογικός χώρος που προσελκύει επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Τα εκτεταμένα ερείπια της μαρτυρούν την μακραίωνη ιστορία και τη σπουδαιότητα αυτής της αρχαίας πόλης. Η επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να ταξιδέψει κανείς πίσω στο χρόνο και να ανακαλύψει τα μυστικά ενός από τα σημαντικότερα κέντρα του αρχαίου κόσμου στην Κρήτη.
Ο αρχαιολογικός χώρος της Αγίας Τριάδας βρίσκεται στην νότια κεντρική Κρήτη, κοντά στο χωριό Τουρλωτή, και είναι ένας σημαντικός μινωικός οικισμός. Παρόλο που συχνά αναφέρεται ως “βασιλική έπαυλη” ή “μικρό ανάκτορο”, δεν έχει την μνημειακή κλίμακα των μεγάλων μινωικών ανακτόρων όπως της Κνωσού, της Φαιστού, των Μαλίων ή της Ζακρού. Ωστόσο, η Αγία Τριάδα είναι ένας εξαιρετικά ενδιαφέρων και καλά διατηρημένος χώρος που προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για τη μινωική κοινωνία, την τέχνη και τη διοίκηση.
Η επίσκεψη στην Αγία Τριάδα επιτρέπει στους επισκέπτες να περιηγηθούν στα ερείπια του μινωικού οικισμού, να θαυμάσουν τα κατάλοιπα των κτιρίων και να φανταστούν τη ζωή και τις δραστηριότητες των ανθρώπων που ζούσαν εκεί πριν από χιλιάδες χρόνια. Τα ευρήματα από την Αγία Τριάδα εκτίθενται κυρίως στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.
Μπορούμε να διακρίνουμε τα εξής χαρακτηριστικά: Ορθογώνιο σχήμα: Κλασικό για ρωμαϊκές σαρκοφάγους. Ανάγλυφη διακόσμηση: Φέρει διακοσμητικά στοιχεία όπως: Μάσκες: Δύο μάσκες θεάτρου στις άκρες. Γιρλάντες: Ανάγλυφες γιρλάντες που συνδέουν τις μάσκες. Επιγραφή (εν μέρει ορατή): Στο κέντρο υπάρχει μια λαξευμένη επιγραφή σε λατινική γλώσσα, αν και δεν είναι πλήρως ευανάγνωστη. Η παρουσία επιγραφής είναι συνηθισμένη στις ρωμαϊκές σαρκοφάγους, συχνά αναφέροντας το όνομα του νεκρού ή αφιερωτικές φράσεις.
Μπορούμε να διακρίνουμε τα εξής χαρακτηριστικά: Ορθογώνιο σχήμα: Κλασικό για ρωμαϊκές σαρκοφάγους. Ανάγλυφη διακόσμηση: Φέρει διακοσμητικά στοιχεία όπως: Μάσκες: Δύο μάσκες θεάτρου στις άκρες. Γιρλάντες: Ανάγλυφες γιρλάντες που συνδέουν τις μάσκες. Επιγραφή (εν μέρει ορατή): Στο κέντρο υπάρχει μια λαξευμένη επιγραφή σε λατινική γλώσσα, αν και δεν είναι πλήρως ευανάγνωστη. Η παρουσία επιγραφής είναι συνηθισμένη στις ρωμαϊκές σαρκοφάγους, συχνά αναφέροντας το όνομα του νεκρού ή αφιερωτικές φράσεις.
Μπορούμε να διακρίνουμε τα εξής χαρακτηριστικά: Ορθογώνιο σχήμα: Κλασικό για ρωμαϊκές σαρκοφάγους. Ανάγλυφη διακόσμηση: Φέρει διακοσμητικά στοιχεία όπως: Μάσκες: Δύο μάσκες θεάτρου στις άκρες. Γιρλάντες: Ανάγλυφες γιρλάντες που συνδέουν τις μάσκες. Επιγραφή (εν μέρει ορατή): Στο κέντρο υπάρχει μια λαξευμένη επιγραφή σε λατινική γλώσσα, αν και δεν είναι πλήρως ευανάγνωστη. Η παρουσία επιγραφής είναι συνηθισμένη στις ρωμαϊκές σαρκοφάγους, συχνά αναφέροντας το όνομα του νεκρού ή αφιερωτικές φράσεις.
κορινθιακό κιονόκρανο. Μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα χαρακτηριστικά του κορινθιακού ρυθμού: Πλούσια διακόσμηση: Κυριαρχείται από ανάγλυφα φύλλα ακάνθου, τα οποία είναι περίτεχνα σκαλισμένα και αναδιπλωμένα. Έλικες (volutes): Στις γωνίες του κιονόκρανου υπάρχουν χαρακτηριστικές έλικες. Άβακας: Το ανώτερο τμήμα του κιονόκρανου, ο άβακας, είναι επίσης διακοσμημένος. Το κιονόκρανο αυτό πιθανότατα αποτελούσε μέρος μιας μεγαλύτερης αρχιτεκτονικής κατασκευής στην αρχαία Γόρτυνα, όπως ένας ναός, μια στοά ή κάποιο άλλο δημόσιο κτίριο. Η λεπτομερής και πλούσια διακόσμηση είναι τυπική του κορινθιακού ρυθμού, ο οποίος ήταν δημοφιλής στην αρχαία Ελλάδα και κατά τη ρωμαϊκή περίοδο. Η παρουσία αυτού του κιονόκρανου επιβεβαιώνει την ύπαρξη σημαντικών κτιρίων στην αρχαία Γόρτυνα και την καλλιτεχνική αξία των κατασκευών της.
αρχιτεκτονικά και γλυπτικά θραύσματα. Μπορούμε να διακρίνουμε: Στήλη ή βάση στήλης (αριστερά): Ένα ορθογώνιο τμήμα με διακοσμητικό πλαίσιο στο επάνω μέρος. Θα μπορούσε να είναι μέρος μιας στήλης, μιας επιτύμβιας στήλης ή μιας βάσης για άγαλμα. Ερμαϊκή στήλη (κέντρο): Ένα τετράγωνο ή ορθογώνιο στήριγμα που φέρει την κεφαλή ενός άνδρα στο επάνω μέρος. Αυτός είναι ένας κλασικός τύπος ερμαϊκής στήλης. Οι ερμαϊκές στήλες στην αρχαιότητα είχαν διάφορες λειτουργίες, όπως οριοθέτηση χώρων, τιμητικά μνημεία ή συνδέονταν με τη λατρεία του θεού Ερμή (Ερμή). Τμήμα αγάλματος (δεξιά): Διακρίνεται ένα τμήμα από το κάτω μέρος ενός αγάλματος, πιθανότατα με ενδύματα. Άλλα θραύσματα: Στο φόντο και ανάμεσα στα κύρια αντικείμενα υπάρχουν και άλλα μικρότερα λίθινα θραύσματα.
Πραιτώριο , είναι το μεγαλύτερο σε έκταση οικοδόμημα της αρχαίας Γόρτυνας, ερείπια του διοικητικού κέντρου της ρωμαϊκής περιόδου. Λίθινες βάσεις με επιγραφές. Μπορούμε να διακρίνουμε δύο κύριες βάσεις: Μεγαλύτερη βάση (αριστερά): Φέρει μια αρκετά εκτενή επιγραφή σε λατινική γλώσσα. Αν και δεν είναι ευανάγνωστη ολόκληρη, διακρίνονται σειρές γραμμάτων. Αυτού του είδους οι βάσεις συχνά χρησιμοποιούνταν για να στηρίξουν αγάλματα, τιμητικές στήλες ή αναθηματικές προσφορές, και η επιγραφή συνήθως αναφέρει το άτομο που τιμάται, τον λόγο της αφιέρωσης ή άλλες σχετικές πληροφορίες. Μικρότερη βάση (δεξιά): Φαίνεται να είναι παρόμοιου τύπου, αλλά η επιγραφή της είναι λιγότερο ευδιάκριτη ή ίσως και πιο σύντομη.
Πραιτώριο , είναι το μεγαλύτερο σε έκταση οικοδόμημα της αρχαίας Γόρτυνας, ερείπια του διοικητικού κέντρου της ρωμαϊκής περιόδου.. Ακέφαλο άγαλμα ρωμαϊκής περιόδου. Ναι, αυτή η φωτογραφία είναι και αυτή από την Γόρτυνα και απεικονίζει ένα ακέφαλο άγαλμα ρωμαϊκής περιόδου. Μπορούμε να παρατηρήσουμε τα εξής: Ρωμαϊκή ενδυμασία: Το άγαλμα φοράει τήβεννο (toga), ένα χαρακτηριστικό ένδυμα των Ρωμαίων πολιτών. Ο τρόπος που είναι διπλωμένη και ριγμένη η τήβεννος είναι τυπικός της ρωμαϊκής γλυπτικής. Ακέφαλο: Το κεφάλι του αγάλματος έχει χαθεί. Αυτό είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο για αρχαία γλυπτά που έχουν υποστεί φθορές με την πάροδο του χρόνου. Θέση: Το άγαλμα βρίσκεται σε εξωτερικό χώρο, ανάμεσα σε άλλα αρχαιολογικά κατάλοιπα και βλάστηση, χαρακτηριστικό του αρχαιολογικού χώρου της Γόρτυνας. Υλικό: Το άγαλμα είναι κατασκευασμένο από μάρμαρο.
Πραιτώριο , είναι το μεγαλύτερο σε έκταση οικοδόμημα της αρχαίας Γόρτυνας, ερείπια του διοικητικού κέντρου της ρωμαϊκής περιόδου. Μπορούμε να διακρίνουμε: Ακέφαλο άγαλμα: Όπως και στην προηγούμενη φωτογραφία, το κεφάλι του αγάλματος λείπει. Φοράει ένα είδος χιτώνα ή τήβεννου, αν και η λεπτομέρεια είναι λιγότερη σε σχέση με το προηγούμενο άγαλμα. Αρχαιολογικός χώρος: Το άγαλμα βρίσκεται ανάμεσα σε χαλάσματα αρχαίων κτισμάτων, όπως τοίχους από πέτρες και άλλα αρχιτεκτονικά μέλη. Η περιοχή είναι γεμάτη με βλάστηση, χαρακτηριστικό ενός ανασκαφικού χώρου που δεν έχει πλήρως αναστηλωθεί. Φόντο: Στο βάθος διακρίνονται δέντρα και ένας πέτρινος τοίχος ή περίβολος.
