Εμμανουήλ Λαμπάκης(1857-1909), Ζωγράφος
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1857. Σπούδασε στο Σχολείο των Τεχνών της Αθήνας.
Μαθητής και θερμός φίλος του Ν. Γύζη επηρεάστηκε από το έργο του δασκάλου του. Ο Ε.Λ. υπήρξε ζωγράφος χαμηλών τόνων, φιλοτέχνησε προσωπογραφίες, ηθογραφικές σκηνές και ασχολήθηκε κυρίως με την εκκλησιαστική ζωγραφική, όπως διαμορφώθηκε από τον L. Thiersch, τον οποίο εκτιμούσε ιδιαίτερα όπως και ο αδερφός του Γεώργιος Λαμπάκης. Τα θρησκευτικά θέματά του, διακρίνονται για την απλότητα της έκφρασης και την ευαισθησία της απόδοσης.
- Ιταλό να εξομολογείται τον έρωτα του σε νεαρή κόρη, και
- την «Εννεάκρουνο» με τις Νύμφες να λούζονται.
Το 1886 ο Νικόλαος Γύζης κληρονομεί το πατρικό του σπίτι στο Σκλαβοχωριό της Τήνου. Ζητά από τον φίλο του Ε.Λ. να τον ενημερώσει για αυτή την κληρονομιά. Ο Ε.Λ. πήγε στο Σκλαβοχωριό, όπου ζωγράφισε το πατρικό σπίτι του Γύζη, και στη συνέχεια έστειλε τον πίνακα ταχυδρομικώς στο Μόναχο. Σήμερα ο πίνακας βρίσκεται στο Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου (Ε.Π.Μ.Α.Σ.)
Το 1888 στο πλαίσιο του εορτασμού της συμπλήρωσης 25 χρόνων από την άνοδο στο θρόνο του Γεωργίου του Α΄, τελούνται στο Ζάππειο τα Δ΄ ΟΛΥΜΠΙΑ. Συμμετέχουν και καλλιτέχνες με έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, ξυλογραφίας και ξυλογλυπτικής. Συμμετείχε και ο Ε.Λ. με εννέα έργα και του απενεμήθη έπαινος «δι’ ελαιογραφία κεφαλής βοός». Είναι η δεύτερη φορά που ο Ε.Λ. συμμετέχει στις εκθέσεις «ΟΛΥΜΠΙΑ». Έχει λάβει μέρος και στα Γ΄ ΟΛΥΜΠΙΑ το 1875, ως μαθητής του Πολυτεχνείου φέρεται να εξέθεσε τα έργα του: Αγία Ειρήνη ( ξυλογραφία), 9 διάφοροι άγιοι ( ξυλογραφία, Υιός της Νιόβης (ιχνογραφία), και Υιός της Νιόβης ( ιχνογραφία).
Το 1889 συνεργάζεται με τους αδελφούς του, τον βυζαντινολόγο Γεώργιο Λαμπάκη και τον φωτογράφο Ιωάννη Λαμπάκη, στην αναστήλωση της Μονής Δαφνίου, όπου εργάστηκε στη συντήρηση των ψηφιδωτών της Μονής και αντέγραψε τον Ευαγγελιστή Ιωάννη και Ιχνογράφησε την «Πλατυτέρα». Τη ίδια χρονιά έλαβε μέρος στην Παγκόσμια έκθεση των Παρισίων, την Exposition Universelle με μία ηθογραφία και με την προσωπογραφία της μητέρας του Μαργαρίτας. Για τη προσωπογραφία αυτή πήρε το πρώτο βραβείο.
Τον Ιανουάριο του 1893 εξέθεσε στο δικό του εργαστήριο στην οδό Σπευσίππου 22 στο Κολωνάκι, τις εικόνες που προορίζονταν για τον Άγιο Στέφανο των Παρισίων. Την αγιογράφηση του ελληνορθόδοξου αυτού ναού είχε αναλάβει ο L. Thiersch, όπου ο Ε.Λ. ζωγράφισε το Δωδεκάορτο. Την ίδια χρονιά εκλέχθηκε σύμβουλος της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας.
Τον Ιανουάριο του 1894 εξέθεσε στο επί της οδού Σταδίου κατάστημα Πέπα το έργο του «Παρθενών». Τον Φεβρουάριο του ίδιου χρόνου, στο ίδιο κατάστημα, εξέθεσε τα έργα του «Τυφλή γυναίκα» και «Βοϊδοκεφαλή».
Τον Φεβρουάριο του 1895 εκθέτει στο πιλοπωλείο Κατσίμπαλη έργο του, που εικονίζει «Δύο παλικάρια να χαριεντίζονται με ωραία χωριατοπούλα». Την ίδια χρονιά συμμετέχει ως ιδρυτικό μέλος στην ίδρυση της «Καλλιτεχνικής Ενώσεως» και εκλέγεται μέλος του διοικητικού της συμβουλίου.
Το 1896 εξέθεσε στο φωτογραφείο Κωνσταντίνου και Αθανασίου «άπαντα τα έργα αυτού» και τον ίδιο χρόνο επαινείται για το έργο του «Αρχισιδηρουργός» που εκτέθηκε στο καφενείο «Παράδεισος».
Τον Φεβρουάριο του 1897 εξέθεσε το έργο του « Ο εκατονταετής», στο ανθοπωλείο Σταματάκη στην οδό Σταδίου.
Το 1898 έλαβε μέρος και στη «διαρκή έκθεση της Εταιρείας των Φιλοτέχνων».
Το 1889 φιλοτέχνησε το πορτρέτο του «μεγαλοεπιχειρηματία», Παππούδωφ, και πρώτου πρόεδρου της ΧΑΕ, ο οποίος είχε πεθάνει πριν πολλά χρόνια, από περιγραφή μόνο των διαφόρων χαρακτηριστικών του προσώπου του. Το έργο αυτό το ανέθεσε στο Ε.Λ. ο γιος του Παππούδωφ, Αριστείδης Παππούδωφ. Για το έργο αυτό κέρδισε έπαινο, και σε δημοσίευμα της Ν. Εφημερίδας στις 9/3/1889 χαρακτηρίστηκε ο ως «ζωγράφος της αριστοκρατίας». Σε άλλο άρθρο που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Καιροί» στις 22 Ιανουαρίου 1893 ο Εμμανουήλ Λαμπάκης επαινείται για την εφαρμογή της προοπτικής στις αγιογραφίες του, καθώς υποστηρίζεται ότι έτσι τίθενται οι βάσεις για τη νεότερη εκκλησιαστική ζωγραφική, «χωρίς να παρεκτραπεί εν τη μιμήσει της φύσεως, είς την ανευλαβή εντύπωσιν, την οποίαν παράγουσιν αί αγιογραφίαι της λατινικής εκκλησίας και της ιταλικής αναγεννήσεως».
Το 1901 διορίστηκε καθηγητής ιχνογραφίας στο Αρσάκειο της Λάρισας μέχρι και το 1902. Από το 1903 ως το 1907, δίδαξε στο Σχολείο των Τεχνών της Αθήνας.
Το 1905 ίδρυσε στην οδό Βουλής, Ιδιωτική Σχολή Ζωγραφικής για κορίτσια, ύστερα από τη διάλυση του τμήματος θηλέων της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, που όμως και αυτή διαλύθηκε σύντομα.
Υπήρξε ταυτόχρονα υποστηρικτής της ιδέας ίδρυσης μιας έδρας βυζαντινής ζωγραφικής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών.
Πέθανε το 1909 στο Δρομοκαΐτειο θεραπευτήριο, ύστερα από παθολογική μελαγχολία στην οποία περιέπεσε τα δύο τελευταία χρόνια της ζωής του και στην οποία φαίνεται να συνέτεινε και η χρόνια ραχίτιδα που τον βασάνιζε.
Α.Ο.Λ.
Σημείωση: Το Αρχείο Οικογένειας Λαμπάκη, σας επιτρέπει να βλέπετε, να αντιγράφετε και να εκτυπώνετε υλικό το οποίο δημοσιεύεται σε αυτόν τον ιστότοπο, με την προϋπόθεση ότι το υλικό: (α) προορίζεται μόνο για προσωπική χρήση και όχι για εμπορικούς σκοπούς, (β) δεν αλλάζει ή μετατρέπεται κατ΄ οιονδήποτε τρόπο και (γ) διατηρεί καταφανώς όλα τα σήματα Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας (copyright) στην ίδια μορφή με το πρωτότυπο. Όλα τα περιεχόμενα του ιστοτόπου προστατεύονται από το ν. 2121/1993 περί Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Εκτός και αν δηλώνεται ρητά, κανένα τμήμα πληροφορίας από αυτόν τον ιστότοπο, δεν επιτρέπεται να αναπαραχθεί σε καμία μορφή ή με κανένα μέσο, χωρίς την προηγούμενη γραπτή άδεια από το «Αρχείο Οικογένειας Λαμπάκη».
